Jak rozpoznać kłamstwo?

Skuteczne kłamstwo to umiejętność, której niektórzy uczą się latami. Są osoby, które kłamią tak często, że oszukiwanie rozmówcy wchodzi im w krew. Sprawdź, jak rozpoznać kłamstwo i nie dać się zwieść pięknym słówkom. Twoją tajną bronią będzie umiejętność interpretowania mowy ciała. Oto co z niej wyczytasz.

Sprzeczne sygnały

Trudność z kłamstwem polega na tym, że podświadomość działa automatycznie i niezależnie od naszego werbalnego kłamstwa, więc mowa naszego ciała zdradza nas. Dlatego ludzie, którzy rzadko kłamią, lekko pokasłują w trakcie mówienia nieprawdy, bez względu na to, jak przekonująco to czynią. W chwili, gdy zaczynają kłamać, ciało wysyła sprzeczne sygnały, a one dają nam poczucie, że oni kłamią – twierdzi ekspert zajmujący się interpretowaniem mowy ciała Allan Pease. Gdy rozmówca kłamie, podświadomość wysyła nerwom energię ujawniającą się jako gesty, które mogą być niezgodne z tym, co dana osoba mówi. Niektórzy kłamią tak sprawnie, że udaje im się nawet oszukać własną mowę ciała. Ale większość kłamców można zdemaskować.

Trzy mądre małpy

Allan Pease pisze w swojej książce, że jednym z najpowszechniej używanych symboli fałszu są… trzy mądre małpy, które nie widzą, nie słyszą i nie mówią zła. Okazuje się, że działanie polegające na unoszeniu rąk do twarzy oddaje podstawową formę ludzkich gestów sygnalizujących kłamstwo. Dlatego kłamca często próbuje zakrywać dłońmi usta, oczy lub uszy. „Gdy człowiek staje się starszy, gesty unoszenia rąk do twarzy stają się bardziej wyrafinowane i mniej oczywiste, ale wciąż się zdarzają, gdy osoba kłamie, coś ukrywa lub jest świadkiem fałszu; fałsz oznacza także wątpliwość, niepewność, kłamstwo lub przesadę” – zauważa Allan Pease. Jeśli ktoś unosi ręce do twarzy, nie od razu musi kłamać, ale ten gest sygnalizuje, że twój rozmówca może cię oszukiwać i obserwacja innych jego gestów pewnie to przypuszczenie potwierdzi.

 

Strażnik ust

Typową reakcją na własne kłamstwo jest gest, który nazywa się „strażnikiem ust” – dłoń zasłania usta i kciuk naciska szczękę, jakby mózg podświadomie kazał im powstrzymać wypowiedziane fałszywe słowa. „Czasami ten gest polega na zasłonięciu ust kilkoma palcami lub zaciśniętą pięścią, ale w gruncie rzeczy znaczy to samo” – podkreśla Allan Pease w swojej książce. Uwaga – wielu kłamców próbuje ukryć ten gest, udając kaszel. To jednak broń obosieczna. „Jeśli w trakcie swojej wypowiedzi człowiek zasłania sobie usta, oznacza to, że mówi kłamstwo. Jednak jeśli robi to w czasie twojej wypowiedzi, to znak, że według niego właśnie ty kłamiesz! Jednym z najbardziej niepokojących widoków, jaki przemawiający publicznie może ujrzeć, jest obraz audytorium, którego wszyscy członkowie zasłaniają usta” – zaznacza Pease.

Drapanie i pocieranie

Nieco łagodniejszą i bardziej skrytą formą „strażnika ust” jest dotykanie nosa. Chodzi jego o lekkie głaskanie, a nie drapanie. Ale kłamstwo można również zdemaskować, jeśli rozmówca pociera sobie oko. „Mężczyźni zazwyczaj pocierają oczy energicznie i jeśli kłamstwo jest wielkie, patrzą gdzieś obok, zazwyczaj na podłogę. Kobiety stosują niewielki, delikatny ruch tuż pod okiem, bo albo chcą uniknąć rozmazania makijażu, albo zależy im na uniknięciu energicznych, widocznych gestów. Chcą także uniknąć spojrzenia słuchacza, wpatrując się w sufit” – tłumaczy Allan Pease w swoim poradniku. Oszust często drapie się również po szyi. Specjaliści przekonują, że mówienie nieprawdy niekiedy powoduje wrażenie mrowienia w delikatnych tkankach twarzy i szyi, dlatego kłamiący rozmówcy zmuszeni są do ich drapania lub pocierania.

Oszust mruga szybciej

Kłamca zazwyczaj gestykuluje rzadko lub w ogóle, ponieważ stara się kontrolować swoje ciało. Nieprawda, że kłamca będzie unikał twojego wzroku – to też, jednak wielu oszustów świdruje swoich rozmówców spojrzeniem, bo chcą wydać się wiarygodni. Spójrz jednak na stopy – jeśli osoba, z którą rozmawiasz, przebiera nogami, z pewnością cię oszukuje. Oszusta możesz rozpoznać po… częstotliwości mrugania. Nasila się mimowolnie podczas napięcia emocjonalnego. I chociaż można w sposób kontrolowany szybciej mrugać, to jednak rzadko który kłamca jest świadom, że jest to istotne źródło informacji o emocjach, a ponadto przyśpieszone dowolnie mruganie nie uzyska równomiernego rytmu.

Werbalne wskazówki

Oszukującego cię rozmówcę zdemaskujesz również po sygnałach werbalnych. Bardzo ważny jest głos – okazuje się, że kłamca stosuje tzw. techniki opóźniające. Pojawiają się pauzy, dźwięki wypełniające przerwy, drobne zająknięcia czy powtórzenia słów. Zwróć również uwagę na ton głosu. U ok. 70 proc. ludzi staje się on wyższy, gdy są źli, zdenerwowani albo się boją, czyli również w czasie mówienia nieprawdy. Wzrasta także tempo mówienia i głośność wypowiedzi. Typowe dla kłamcy są przejęzyczenia.

Pomocny poradnik, nie? Ja nie potrafię kłamać ;) Od razu to widać. A z Wami jak to jest?